« aposcripta-5123 »


Général

  •  
    Innocent IV (1243-1254)

  •  
    L'évêque de Bayeux
  •  
    Le doyen et les chapitre de l'église de Bayeux

  •  
    Idibus decembris, anno quinto

  •  
    1247/12/13


  •  
    Lyon

  •  
    Titre, général (littere gratiose, cum filo serico)

  •  
    [Cartulaire] B. FRANCE, Caen, Archives départementales du Calvados, Bibliothèque du chapitre de Bayeux 0193, Cartulaire de la cathédrale Notre-Dame de Bayeux, Livre noir, Antiquus cartularius ecclesiae Baiocensis, fol. 86. Copie du XIVe siècle.

  •  
    Ici reprise de Bourrienne Valentin (Abbé), Antiquus cartularius ecclesiæ Baiocensis (Livre noir), Rouen-Paris, Lestringant-Picard (Société de l’histoire de Normandie), 1902-1903, 2 vol., n° CCCLXXV, t. 2, p. 96-98 [en ligne], numérisée par Pierre Bauduin (dir.), SCRIPTA. Base des actes normands médiévaux, Caen, CRAHAM-MRSH, 2010-2016, [en ligne], Acte 1164.


  •  
    Le pape Innocent IV notifie à Guy (non cité), évêque de Bayeux, et à son chapitre, la lettre1 qu’il a adressée à l’abbé et aux religieux de Saint-Bénigne de Dijon, et dans laquelle il vient de confirmer l’acte de donation du monastère de Saint-Vigor-le-Grand à Jérenton, abbé de Saint-Bénigne, faite, en 1098, par le pape Urbain II dont le rescrit pontifical est cité en entier2.

  •  
    Innocentius, episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri episcopo3, et dilectis filiis decano et capitulo Baiocensi, salutem et apostolicam benedictionem.
    Cum ad instanciam abbatis et conventus monasterii Sancti Benigni Divionensis, ordinis sancti Benedicti, Lingonensis diocesis, tenorem litterarum felicis recordationis Urbani papæ, prædecessoris nostri, secundi, super facto monasterii Sancti Vigoris Baiocensis diocesis, fecerimus nostris litteris annotari, indempnitati vestræ ac Baiocensi ecclesiæ præsentium auctoritate cavemus ut per annotationem hujusmodi juri eorum in aliquo penitus non accrescat, et vobis, vel eidem ecclesiæ, nullum prorsus exinde præjudicium generetur.
    Tenor autem litterarum nostrarum, in quibus tenorem prædictum inseri fecimus, talis est :
    « Innocentius, episcopus, servus servorum Dei, dilectis filiis abbati et conventui monasterii Sancti Benigni Divionensis, ordinis sancti Benedicti, Lingonensis diocesis, salutem et apostolicam benedictionem.
    Exigentibus vestræ devotionis meritis, votis vestris libenter annuimus et petitiones vestras, quantum cum Deo possimus, favorabiliter exaudimus. Vestris itaque supplicationibus inclinati, tenorem litterarum felicis recordationis Urbani papæ secundi, prædecessoris nostri, quas diligenter inspeximus, fecimus annotari, qui talis est :
    'Urbanus, episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio Jerentoni, Divionensi abbati4, salutem et apostolicam benedictionem.
    Quamvis ad æternum sufficere debeat monumentum quod Arvernilense, in auditu omnium, generale sanxit concilium, nequidem tamen perfectionis in hac parte paci desit monasticæ donum, quod tibi per manum nostram factum est ab fratre coepiscopo nostro Odone5, venerabili Baiocensium præsule, nos iterum, ea qua possumus auctoritate, tibi successoribusque tuis inviolabile concedimus, manus propriæ subscriptione confirmamus, sigilli nostri suppositione roboramus, monasterium videlicet Sancti Vigoris cum decimis et appendiciis suis, cum presbitero et universis consuetudinibus suis, cum mediate [sic] tocius villæ et omnium ad eandem villam pertinentium tam in territorio et hominibus quam in ceteris quibuslibet redditibus, cum medietate mercati annualis quod fit ibi kalendis novembris ; et quicquid ad ecclesiam pertinebat quæ in eodem loco prius erat ; quatuor etiam burgenses cum terris et consuetudinibus suis ; et, ad Portum, piscatores cum terra in qua manent, et navi sua, et consuetudinibus ejus ; ecclesiam et plenam decimam de tota Chricavilla, cum terra et omnibus quæ ad ecclesiam pertinent ; et ecclesiam de Tor, et de Crusseio ; et ecclesiam de Olferes, et de Colgrino, cum plenis decimis et terris quæ ad ipsas ecclesias pertinent, cum presbiteris, et eorum terris, et universis consuetudinibus suis : hæc omnia tibi confirmamus in possessionem et tuæ ecclesiæ, ea ipsa libertate qua eas visus est idem episcopus possedisse, salva duntaxat reverencia et obediencia debita sibi et matrici ecclesiæ ; sepulturam etiam pontificum et canonicorum Baiocensium, juxta quod ejusdem pontificis continet decretum, decernimus et nos ibi fieri in perpetuum ; nec unquam locus ipse divellatur a tua vel successorum tuorum potestate, nec si contigerit ibi abbaciam fore ; quicquid etiam eidem loco indulgencia principum est vel erit collatum auctoritatis nostræ munimine fiat roboratum, videlicet plenaria libertas et omnium consuetudinum immunitas, ita ut qui se vel terram suam Sancto Benigno et Sancto Vigori tradiderit ab omni curiæ servicio liber existat. Confirmamus etiam tibi cotidiana quatuor asinorum onera de viridi ligno in nemore Verneio.
    Si qua sane ecclesiastica sæcularisve persona contra hanc nostræ constitutionis paginam temere venire temptaverit, a sacratissimo corpore et sanguine Domini nostri Jesu Christi aliena fiat et, nisi resipuerit, in extremo examine districtæ ultioni subjaceat.
    Datum Laterani, pridie idus marcii, anno ab Incarnatione Domini millesimo nonagesimo octavo, indictione sexta, biennio post Arvernense concilium. Ego Urbanus, ecclesiæ catholicæ episcopus, subscripsi.'
    Datum Lugduni, idibus novembris, pontificatus nostri anno quinto. »
    Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostræ cautionis infringere, vei el ausu temerario contraire.
    Si quis autem hoc attemptare præsumpserit, indignationem omnipotentis Dei et beatorum Petri et Pauli, apostolorum ejus, se noverit incursurum.
    Datum Lugduni, idibus decembris, pontificatus nostri [anno] quinto.

  •  
    1. Bulle datée du 13 novembre 1247 (cf. APOSCRIPTA n. 26298).
  •  
    2. Bulle datée du 14 mars 1098 (cf. APOSCRIPTA n. 5124).
  •  
    3. Guy (évêque de Bayeux : 1240-1269).
  •  
    4. Jarenton, ou Javenton (abbé de Saint-Bénigne de Dijon : 1077-1105).
  •  
    5. Odon (évêque de Bayeux : 1050-1097).

  •  
    Voir aussi la bulle de Lucius III adressée à l'évêque d'Avranches, l'abbé du monastère de la Luserne et l'archidiacre d'Avranches, Guillaume, et datée du 29 mars 1184, portant sur la même nomination (cf. APOSCRIPTA n. 5062).

Informations

Acte

Benjamin Oury (CIHAM (UMR 5648)), dans  APOSCRIPTA database

APOSCRIPTA database – Lettres des papes, dir. J. Théry, CIHAM/UMR 5648, éd. électronique TELMA (IRHT), Orléans, 2017 [en ligne], acte n. 143479 (aposcripta-5123), http://telma-chartes.irht.cnrs.fr/aposcripta/notice/143479 (mise à jour : 10/04/2023).